กับภารกิจด่านหน้ารับมือ COVID-19 อสม. มีบทบาทสำคัญช่วยควบคุมโรคในชุมชน การทำงานในช่วงสถานการณ์โรคโควิดระบาด เปลี่ยนไปจากเดิมอย่างไร น. ส. กัญญา สุทธิบูลย์ ประธานอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน หมู่ 9 ต. นบพิตำ เล่าถึงการทำงานในช่วงที่ผ่านมาว่า หน้าที่หลักคือการดูแลชาวบ้านและประสานการทำงานกับ รพ. โดยประชุมรับเรื่องต่าง ๆ และแจ้งต่อกับสมาชิก อสม. ในพื้นที่ที่รับผิดชอบ ผ่านแอปพลิเคชันไลน์ โทรศัพท์พูดคุยกัน เพราะได้พบปะเจอหน้ากันน้อยลง หมู่บ้านในเขตรับผิดชอบมี อสม. ทั้งหมด 11 คน ซึ่งช่วยกันดูแลชาวบ้านทั้งในเรื่องสุขศึกษา เฝ้าระวังเรื่องโรคระบาด และต้องสื่อสารข้อมูลสถานการณ์โรคที่ถูกต้องให้ชาวบ้าน แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบกัน อสม. 1 คนต่อ 5 หลังคาเรือน ทำการคัดกรองกลุ่มเสี่ยง ติดตามข้อมูลคนที่เข้ามากักตัวในหมู่บ้าน ก่อนจะส่งข้อมูลไปยัง รพ. สต. นอกจากนี้ ยังมีการให้ข้อมูลกับชาวบ้านในเรื่องของฉีดวัคซีน เพราะชาวบ้านบางคนไม่มั่นใจเรื่องวัคซีน จากการที่ได้รับข่าวสารจากสื่อต่าง ๆ ในด้านลบ ซึ่งตอนนี้ชาวบ้านก็มองเรื่องการฉีดวัคซีนไปในแง่ดีมากขึ้น และพร้อมที่จะฉีดหากได้รับการจัดสรร น. กัญญา กล่าวว่า อสม.
รพ. สต. -อสม. ใกล้ชิดชุมชน ในสถานการณ์โควิด-19 ต้องทำงานหนักตั้งแต่การป้องกันและควบคุมโรค ล่าสุดเตรียมยกระดับเป็นจุดฉีดวัคซีนในชุมชน พร้อมส่ง อสม. แนะนำการใช้ ATK เฝ้าระวังกลุ่มเสี่ยง ภารกิจขับเคลื่อนงานสาธารณสุขในชุมชน เป็นด่านแรกของการควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาดโควิด-19 ล่าสุดกระทรวงสาธารณสุข มอบหมาย อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม. ) ให้แนะนำการใช้ชุดตรวจ Antigen Test Kit (ATK) แก่ประชาชน และวิธีปฏิบัติตัวเมื่อทราบผล โดยในกลุ่มเสี่ยงหากผลเป็นลบต้องกักตัว ติดตามอาการจนครบ 14 วัน และตรวจซ้ำอีกครั้งใน 5 วัน หากผลบวกจะช่วยประสานหน่วยบริการเพื่อพิจารณาส่งแยกกักที่บ้าน ชุมชน หรือส่งโรงพยาบาล นอกจากภารกิจตรวจหาเชื้อเชิงรุกด้วย ATK แล้ว อีกส่วนสำคัญของการดูแลคนในชุมชน คือ หน่วยงานปฐมภูมิ อย่าง รพ. ที่ต้องทำงานร่วมกับ อสม. สนับสนุนงานป้องกัน ควบคุมโรค ด้วยการประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ประชาชน ควบคู่การฉีดวัคซีน ไทยพีบีเอสออนไลน์พาลงพื้นที่ ต. นบพิตำ อ. นบพิตำ จ. นครศรีธรรมราช เรียนรู้ระบบการทำงานของ รพ. และ อสม. ในสถานการณ์โรคโควิด ความพร้อมรวมทั้งการจัดการของหน่วยงานในพื้นที่ทำงานกันอย่างไร นางเพ็ญศรี คงเรือง นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการ ผู้อำนวยการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านโรงเหล็ก เล่าภารกิจ ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ. )
ทั่วไป 6 ก. ย.
นบพิตำ มีประชากรราว 4, 000 คน ใน 9 หมู่บ้าน รพ. ทำงานร่วมกันกับ อสม. และโรงพยาบาลประจำอำเภอ ช่วยเฝ้าระวัง ควบคุม และป้องกันโรค ครอบคลุมใน 5 มิติ คือ ส่งเสริม ป้องกัน รักษา ฟื้นฟู และคุ้มครองผู้บริโภค อสม. จะคอยประสานทำงานกับชาวบ้าน โดยมีการแบ่งพื้นที่ความรับผิดชอบ อสม. 1 คน รับผิดชอบดูแลไม่เกิน 15 หลังคาเรือน ช่วยดูแล ส่งเสริมสุขภาพและการให้ความรู้ในเรื่องสุขศึกษา รวมทั้งสื่อสารข้อมูลสถานการณ์โรคให้ชาวบ้านรับรู้ เมื่อมีคนติดโควิดในหมู่บ้านทาง รพ. จะแจ้งประสานกับโรงพยาบาลประจำตำบลเพื่อรับผู้ป่วยไปรักษา และ รพ. จะลงสอบสวนหาผู้สัมผัสเสี่ยงสูงเพื่อส่งตรวจเชื้อและเสี่ยงต่ำ รวมทั้งออกคำสั่งกักตัว 14 วัน เน้นใช้มาตรการ DMHTTA หากมีสถานที่เสี่ยงอาจต้องสั่งปิด เช่น ร้านค้า ร้านอาหาร หรือสถานที่อื่น ๆ เช่น ล้งผลไม้ แจ้งข่าวสารให้ประชาชนรับทราบให้คนกลุ่มเสี่ยงสังเกตอาการตนเอง หากมีอาการสงสัย จะต้องรีบแจ้ง อสม. หรือเจ้าหน้าที่ทันที ตลอดเส้นทางในวิชาชีพ เกือบ 40 ปี นี่เป็นสถานการณ์โรคระบาด ครั้งแรกที่น่ากังวลสุด นางเพ็ญศรี เล่าถึงสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่ของนบพิตำเป็นป่าเขา มีฝนตกชุกในช่วงหน้าฝน ทำให้ต้องเผชิญกับ "โรคไข้เลือดออก" ซึ่งมียุงลายพาหะเป็นประจำทุกปี แต่สามารถควบคุมและป้องกันโรคได้ โดยมีการรณรงค์ประชาสัมพันธ์ อสม.
ต้องสอดรู้ สอดเห็น จะปล่อยปละละเลยไม่ได้ หากบ้านนั้นไม่ใช้เขตรับผิดชอบก็จะประสานไปให้สอบถามกัน บ้านนั้นมีญาติมานะ แต่ยังไม่ได้รายงานตัวกับผู้นำหมู่บ้าน แต่ละบ้านจะมีเบอร์โทรทุกครัวเรือนจะประสานกันได้ บางคนกลัวโดนกักตัวเลยไม่แจ้ง ฝากถึงคนที่จะเดินทางเข้ามาในพื้นที่ ควรที่จะรับผิดชอบต่อส่วนรวม โดยการแจ้ง ประสานงานกับ อสม. หรือ ผู้นำท้องถิ่น ก้าวสู่บทบาท อสม. ดูแลชุมชนด้วยใจ น. กัญญา กล่าวว่า เข้ามาทำงาน อสม. ได้ประมาณ 10 ปี แล้ว หลังได้รับการชักชวนจาก อสม. รุ่นพี่ ประกอบกับพี่สาวก็เป็น อสม. มาก่อนจึงซึมซับงานตั้งแต่ยังไม่ได้เป็น อสม. ด้วยซ้ำ ปัจจุบันมีพี่น้องของตนที่ทำหน้าที่เป็น อสม. 4 คน การประสานความร่วมมือจึงง่ายขึ้น รู้จักชาวบ้านทุกคน การสื่อสารพูดคุยจึงไม่ค่อยมีปัญหา ยิ่งในสถานการณ์ของโรคระบาดเช่นนี้ อาชีพหลัก คือ ทำสวน ตื่นตี 2 ไปกรีดยาง ตอนเช้าเสร็จงานก็ไปทำงาน อสม. จัดสรรเวลาของตัวเองไปทำ ใช้เวลาว่างจากการทำงานหาเลี้ยงชีพมาทำงาน อสม. น. กัญญา กล่าวถึงความภูมิใจที่ได้มาเป็น อสม. ว่า อย่างน้อยก็ได้เป็นตัวประสานระหว่าง รพ. กับชาวบ้าน อย่างหมู่บ้านที่ดูแลเป็นชนบท ชาวบ้านบางคนเขาไม่รู้ในหลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสวัสดิการของตัวเขาเอง เช่น สิทธิการรักษา ตัวเขาเองมีสิทธิอะไรบ้าง ตนก็จะคอยแนะนำ น.
รถ 6 ล้อ มือ สอง ขอนแก่น, 2024